تفاوت عمده  اميرالمؤمنين در دوران حكومت خود با پيامبر اكرم در دوران حكومت و حيات مباركش:

اين بود كه در زمان پيامبر صفوف مشخص وجود داشت؛

• صف ايمان و كفر؛

منافقين مي ماندند كه دايماً آيات قرآن، افراد را از منافقين كه در داخل جامعه بودند بر حذر مي داشت؛ انگشت اشاره را به سوي آنها دراز مي كرد؛ مؤمنين را در مقابل آنها تقويت مي كرد؛
روحيه ي آنها را تضعيف مي كرد؛
يعني در نظام اسلامي در زمان پيامبر، همه چيز آشكار بود.

• صفوف مشخص در مقابل هم بودند:

يك نفر طرفدار كفر و طاغوت و جاهليت بود؛
يك نفر هم طرفدار ايمان و اسلام و توحيد و معنويت بود.
البته آن جا هم همه گونه مردمي بودند، آن زمان هم همه گونه آدمي بود؛
ليكن صفوف مشخص بود.

♦️در زمان اميرالمؤمنين، اشكال كار اين بود كه  صفوف  مشخص نبود؛
براي خاطر اين كه همان گروه دوم يعني « ناكثين » چهره هاي موجهي بودند. هركسي در مقابله  با شخصيتي مثل جناب «زبير»، يا جناب «طلحه»، دچار ترديد مي شد.
اين زبير كسي بود كه در زمان پيامبر، جزو شخصيتها و برجسته ها و پسر عمه  پيامبر و نزديك به آن حضرت بود. حتي بعد از دوران پيامبر هم جزو كساني بود كه براي دفاع از اميرالمؤمنين ، به سقيفه اعتراض كرد.
بله، « حكم مستوري و مستي همه بر عاقبت است ». خدا عاقبت همه مان را به خير بكند.
گاهي اوقات  دنيا طلبي، اوضاع گوناگون و جلوه هاي دنيا، آن چنان اثرهايي مي گذارد، آن چنان تغييرهايي در برخي از شخصيتها به وجود مي آورد كه انسان نسبت به خواص هم گاهي اوقات دچار اشكال مي شود؛ چه برسد براي مردم عامي. بنابر این آن روز واقعا سخت بود.

1-  انسان 250 ساله ، صفحه 95