فرار از گناه - قسمت پنجم
عصمت از گناه
لازم است برای رسیدن به مقام عصمت در برابر هر گناهی شرایطی متناسب با آن را فراهم آورد که امکان گناه به صفر یا به حداقل امکان برسد. برای رسیدن به مقام عصمت باید به دستورات اسلام جامعه عمل بپوشانیم که بخشی مربوط به مومنین و بخشی دیگر مربوط به علماء و نخبگان است.
مثلا برای از بین بردن شراب خواری لازم است علماء به عنوان طبیبان خلق و نخبگان پزشکی به عنوان طبیبان جسم و مسئولین حکومتی به عنوان قانون گذار با این گناه کبیره قاطعانه مبارزه نمایند تا ریشه های آن در حدّ امکان خشکانده شود.
امیر مومنان علی علیه السلام فرموده:
“ألا اُخبِرُ کُم بالفیهِ حقِّ الفقیه: مَن لَم یُقَنِّط النّاسَ مِن رَحمةِ الله و لم یُؤَمِّنهُم مِن عَذابِ اللهِ و لم یُرَخِّص لهم فی مَعاصی اللهِ”
آیا از آنکه به حقیقت فقیه است به شما خبر ندهم؟ او کسی است که مردم را از رحمت خدا نا امید نکند و از عذاب خدا ایمن نسازد و به آنها رخصت گناه ندهد. (۱)
عصمت از گناه امری دشوار است و می طلبد انسان خود و جامعه را با انواع سنگرها و دژهای مستحکم و سلاح های کارآمد در برابر انواع هجوم بی وقفه شیاطین و هواهای نفسانی مجهز نماید و از بهترین روش ها برای فراز از گناهان بهره مند گردد.
امام علی علیه السلام در این باره فرموده:
“أحسَنُ الآدابِ ما کفَّکَ عنِ المحارم”
بهترین روش ها آن است که تو را از ارتکاب گناه باز دارد و حفظ نماید. (۲)
“مِن العِصمةِ تَعَذُّرُ المعاصی”
ناتوانی بر گناه خود نوعی عصمت است. (۳)
“مَن اُلهِمَ العصمةَ أمِنَ الزَّلَلَ”
به هرکس روح عصمت و پاکدامنی الهام شود، از لغزش و اشتباه محفوظ خواهد ماند. (۴)
از امام صادق علیه السلام نقل شده است :
“لمّا سألَهُ هشامُ عَن مَعنَی المَعصومِ: المعصومُ هوَ المُمتَنِعُ باللهِ مِن جمیعِ محارِمِ اللهِ وقالَ اللهُ تبارَکَ و تعالی: ( و مَن یَعتَصِم بِاللهِ فقَد هُدِیَ إلی صراطِِ مُستقیمِِ)”
در پاسخ به سوال هشام از معنای معصوم، فرمود: معصوم کسی است که به کمک خدا از همه محرومات الهی خود را نگه دارد. خدای تبارک و تعالی فرموده است : ( و هرکه به خدا عصمت و پناه جوید، هر آینه به راه راست هدایت شده است. ) (۵)
۱. اصول کافی ج ۱ ص ۴۴
۲. غررالحکم ج ۲ ص ۴۹۲
۳. نهج البلاغه حکمت ۳۴۵
۴. غرر الحکم ج ۵ ص ۳۰۰
۵. معانی الاخبار ص ۱۳۲