پیشینه اعتکاف

قرآن می فرمايد:

«وَ عَهِدْنا إِلى إِبْراهِيمَ وَ إِسْماعِيلَ أَنْ طَهِّرا بَيْتِيَ لِلطّائِفِينَ وَ الْعاكِفِينَ وَ الرُّكَّعِ السُّجُودِ»

[1]؛
«و ما به ابراهيم و اسماعيل امر كرديم كه خانه مرا براى طواف كنندگان و مجاوران و ركوع كنندگان و سجده كنندگان، پاك و پاكيزه كنيد».

مراسم اعتكاف، به زمان حضرت ابراهيم عليه‏السلام بر مى‏ گردد و بعد از او، در بعضى از شريعت‏ها و در زندگى برخى از صالحان – حضرت مريم و زكريا عليهم ‏السلام- به چشم مى ‏خورد. با ظهور دين اسلام، اين امر شكل تازه‏اى به خود گرفت و در ميان مسلمانان، به عنوان يك عبادت مستحب با آداب و شرايط خاص رايج شد.

پيامبر اسلام صلى‏ الله‏ عليه ‏و‏آله همه ساله در ماه رمضان – به ويژه دهه آخر آن – اعتكاف مى‏كرد و دستور مى‏داد رختخوابش را برچينند و چادرى در مسجد بر پا كنند و هميشه مى‏فرمود: «ده روز اعتكاف در ماه رمضان، برابر با دو حج و دو عمره است»[2].

امام حسن و امام حسين عليهم االسلام نيز به سنت اعتكاف عمل نموده و آن را زنده نگاه مى‏ داشتند.

در حديث آمده كه امام حسن عليه ‏السلام با آن كه در حال اعتكاف بودند، براى رفع حاجت برادر دينى خود اقدام و او را از مشكل مالى نجات دادند.[3]

امام صادق عليه‏ السلام نيز مانند نبى اكرم صلى‏ الله ‏عليه ‏و‏آله در مسجدالنبى معتكف مى‏شدند.[4]

 اعتكاف در دوران غيبت امام زمان(عج) نيز ادامه داشته به ويژه در عصر صفوى كه در سايه تلاش‏هاى عالمان دينى در شهرهاى ايران رونق خاصى يافته است[5] و اكنون در بسيارى از شهرهاى كشورمان در روزهاى 13، 14 و 15 ماه رجب (ايام البيض) برگزار مى‏ شود.