يکي از عبادات مهم اسلامي ، بلکه کلية اديان الهي روزه است و در فضيلت و اهميت و فلسفة آن ،   

احاديث بسياري از اهل بيت عصمت و طهارت (سلام الله عليهم ) صادر گرديده است .حضرت صادق (عليه السلام) فرمود که حضرت رسول اکرم (صلي الله عليه و آله و سلم ) به اصحاب خود فرمودند : «آيا به شما خبر بدهم از اعمالي که هرگاه به انجام قيام کنيد شيطان به اندازة فاصله مشرق از مغرب از شما دور مي شود ؟

»اصحاب در پاسخ گفتند : بفرماييد .
حضرتش فرمودند :

روزه گرفتن شيطان را رو سياه و نااميد مي کند و دادن صدقه در راه خدا ، پشت او را ميشکند و دوست داشتن مسلمانان يکديگر را در راه خدا و کمک کردن به يکديگر در راه انجام کارهاي نيک ، ترفندها و نقشه هاي او را ريشه کن مي سازد و توبه کردن گردنش را قطع مي کند و براي هر نعمتي که خداوند به انسان عنايت فرموده است زکاتي هست و زکات بدنها (ي سالم) روزه گرفتن است » و نيز حضرت صادق (عليه السلام ) فرمودند : « هرکس در روزهائي که هوا گرم است روزه بگيرد و تشنه شود ، خداوند به تعداد زيادي از فرشتگان امر مي کند که به او بشارت به پاداش الهي بدهند و هنگامي که او به اميد پاداش و ثواب ، اين تشنگي را تا وقت افطار تحمّل ميکند خداوند اورا مورد لطف و عنايت خويش قرار داده به او مي گويد : به خوشبويي وپاکيزگي نايل گرديدي،از آن پس به فرشتگان مي فرمايد : شما گواه باشيد که من گناهان او را بخشيدم . » حضرت رسول اکرم (صلي الله عليه و آله و سلم )فرمودند : « خواب روزه دار عبادت و نقس کشيدن او ثواب تسبيح دارد.» و نيز حضرتش فرمود : « براي روزه دار دو خشنودي وجود دارد :
1-خشنودي در موقع افطار .(مسرت احساس عمل به وظيفة اسلامي)
2-خشنودي در روز قيامت . (موقع گرفتن پاداش خداوندي )»
حضرت موسي بن جعفر (عليه السلام ) فرمودند :« دعاي روزه دار در موقع افطار در درگاه حضرت حق مستجاب مي شود .»
حضرت رضا (عليه السلام ) فرمودند :« فلسفة روزه داشتن اين است که انسان گرسنگي و تشنگي را لمس کند و حالت خضوع و خشوع در او پديد بيايد و به ضعف خود پي ببرد و غرور وي در هم شکسته شود و براي تحصيل صبر ، تمرين و ممارست کند و متذکر سختيهاي روز قيامت گردد و ناراحتي فقرا را که در مضيقة اقتصادي مي باشند درک نمايد و به فکر کمک و مساعدت نسبت به آنها بيفتد .»
علي بن عبدالعزيز که يکي از محدثان است مي گويد حضرت صادق (عليه السلام)به من فرمودند :«به توخبر بدهم که اصل اسلام وفرع آن واوج عظمت وقله شکوه آن چيست ؟» عرض کردم : بفرماييد .
فرمودند : اصل اسلام نماز و فرع آن زکات است و اوج عظمت و قلة شکوه اسلام ، جهاد در راه خدا است .سپس فرمودند :« به تو بگويم که درهاي خير از کدام راه به روي انسان گشوده مي شود ؟ روزه گرفتن ، سپر آتش جهنم است . »
حضرت پيغمبر (صلي الله عليه و آله و سلم ) فرمود :« خداوند فرموده است : روزه براي من است و پاداش آن را من خودم مي دهم .»
روزه آن است كه

1 انسان براي انجام فرمان خداوند عالم

2از اذان صبح تا مغرب از چيزهايي كه روزه را باطل مي كند و شرح آنها بعداً گفته مي شود خودداري نمايد.
1- مكارم: در هر سال واجب است همه افراد مكلّف يك ماه مبارك رمضان را به شرحي كه در مسائل آينده گفته مي شود، روزه بدارند. روزه آن است كه…
2- زنجاني: براي خداوند متعال…
سيستاني: براي تذلّل و كرنش در پيشگاه خداوند عالم…
3- خوئي، تبريزي، سيستاني: ازنه چيزي كه بعداً گفته مي شود خودداري نمايد.

*****

وحید: روزه آن است که انسان از اذان صبح تا مغرب از چیزهایی که بعد بیان می شود به قصد قربت - چنانکه در وضو گذشت- و با اخلاص خودداری نماید و مغرب در این مسأله و مسائل بعد - بنابراحتیاط واجب- وقتی است که سرخی طرف مشرق که بعد از غروب آفتاب پیدا می شود از بالای سر انسان بگذرد.
مظاهری: روزه آن است که انسان با نيّت روزه از اذان صبح تا مغرب از چیزهایی که روزه را باطل می کند خودداری نماید

1.امام باقر علیه السلام به جابر فرمودند: اى جابر! كسى كه به ماه رمضان برسد و روز آن را روزه گرفته ، پاره اى از شبش را عبادت كند، فرج و زبان خود را حفظ كرده، چشمش را از حرام بپوشاند و از آزار مردم بپرهیزد، همانند روزى كه از مادر متولد شده است ، گناهان بیرون مى رود.

جابر مى گوید: گفتم : فدایت گردم ، چه حدیث خوبى !

حضرت فرمودند: و چه شرط سختى !

2. امام باقر علیه السلام فرمودند: همانا هنگامى كه پیامبر صلى الله علیه و آله از عرفات بازگشته و رهسپار منا بود، وارد مسجد شد. مردم گرد او جمع شده و در باره لیلة القدر از او سوال كردند. حضرت در آنجا سخنرانى نموده و پس از ثناى الهى فرمودند: هر كدام از شما كه درباره شب قدر از آن من سوال كنید، آن را از شما پنهان نمى كنم . چون همانان من نیز آن را نمى دانم . اى مردم ! بدانید همانا هر كسى با صلح و سلامت به ماه رمضان برسد و روزش را روزه گرفته ، مقدارى از شبش را عبادت كند، مراقب نمازش باشد و به نماز جمعه اش و نماز عید فطر برود، قطعا شب قدر را درك كرده و به جایزه پروردگار دست یافته است .

راوى مى گوید: امام صادق علیه السلام فرمودند: به خدا سوگند به جوایزى رسیده است كه مانند جوایز بندگان نیست .

3. امام باقر علیه السلام نقل مى كند كه رسول خدا صلى الله علیه و آله هنگامی كه ماه رمضان فرا رسید؛ یعنى سه روز كه از شعبان باقى بود، به بلال فرمودند: در میان مردم جار بزن .

هنگامى كه مردم جمع شدند، پیامبر صلى الله علیه و آله بالاى منبر رفته و خدا را حمد و ثنا گفته ، سپس فرمودند: اى مردم ! همانا این ماه فرا رسید؛ ماهى كه سرور این ماه‌هاست ؛ شبى در آن است كه از هزار ماه بهتر است ، درهاى جهنم در آن بسته است و درهاى بهشت در آن گشوده مى گردد، كسى كه آن را درك كند و آمرزیده نشود ، خداوند او را از خود دور كند؛ و كسى كه پدر و مادر خود را درك كند و آمرزیده نشود، خداوند او را از خود دور كند؛ و كسى كه من نزد او ذكر شوم و بر من صلوات نفرستد، خداوند عزوجل او را از خود دور مى كند.
ماه رمضان

4. امام باقر علیه السلام فرمودند: رسول خدا صلى الله علیه و آله در آخرین جمعه شعبان سخنرانى نموده و پس از حمد و ثناى خداوند فرمودند: اى مردم ! نزدیك است كه ماهى فرا برسد كه در آن شبى است كه بهتر از هزار ماه و آن ماه ماه رمضان است ، خداوند روزه آن را واجب نموده و عبادت یك شب را با نمازى مستحب مانند عبادت هفتاد شب با نمازى مستحب در سایر ماه‌ها قرار داده است . پاداش كسى را كه در این ماه مبادرت به عمل خیر و نیك مستحبى بنماید، مانند پاداش كسى قرار داده است كه واجبى از واجبات خداى عزوجل را به جا آورد، و كسى كه واجبى از واجبات خداوند را به جا آورد، مانند كسى است كه هفتاد واجب را در سایر ماهها به جا آورد و آن ماه صبر است . و همانا ثواب صبر بهشت است و آن ماه مواسات است . و آن ماهى است كه خداوند در آن رزق مؤمنین را افزایش ‍ مى دهد. كسى كه به مومن روزه دارى در آن افطار بدهد، به خاطر این عمل پاداش آزادى یك بنده و آمرزش گناهان گذشته اش را خواهد داشت .

عرضه داشتند: اى رسول خدا! همه ما توانایى افطارى دادن به روزه دار را نداریم .

آن حضرت علیه السلام فرمودند: همانا خداوند كریم است ، به كسى هم كه جز بر مقدارى شیر مخلوط با آن كه روزه دارى به آن افطار كند یا آب گوارایى یا چند دانه خرماى ریز توانایى ندارد و نمى تواند بیش از این بدهد، نیز این ثواب را عنایت مى فرمایند. و كسى كه در آن بر بنده خود آسان گیرد، خداى عزوجل نیز در حساب از او آسان گیرد.

و آن شهرى است كه اولش رحمت ، وسطش آمرزش و آخرش اجابت و آزادى از آتش است . و در آن شما از چهار چیز بى نیازى نیستند: دو چیز كه خداوند را با آن راضى مى كنید، و دو چیز است كه شما به هیچ وجه از آن بى نیاز نیستند.

دو چیزى كه خداوند را با آن راضى مى كنید، گواهى به این است كه هیچ خدایى جز خداى یگانه نیست و همانا من رسول خداوند هستم . دو چیزى كه شما به هیچ وجه از آن بى نیاز نیستید، این است كه حاجت‌هاى خود و بهشت را از خداوند خواسته، از خدا عافیت (تندرستى ) را بخواهید و از جهنم به او پناه ببرید.

24 رجب سال 7 هجري، فتح خيبر به‌دست امام علي ابن‌ابيطالب (ع) .

منابع مقاله:
ترجمه الميزان ج 18 ، علامه طباطبايي ؛

و در مجمع البيان در داستان فتح خيبر مي گويد: وقتي رسول خدا(ص) از حديبيه به مدينه آمد، بيست روز در مدينه ماند آنگاه براي جنگ خيبر خيمه زد.

ابن اسحاق به سندي که به مروان اسلمي دارد از پدرش از جدش روايت کرده که گفت: با رسول خدا(ص)به سوي خيبر رفتيم، همين که نزديک خيبرشديم و قلعه هايش از دور پيدا شد، رسول خدا(ص)فرمود: بايستيد.مردم ايستادند، فرمود: بار الها!اي پروردگار آسمانهاي هفتگانه و آنچه که بر آن سايه افکنده اند، و اي پروردگار زمينهاي هفتگانه و آنچه بر پشت دارند، و اي پروردگار شيطانها و آنچه گمراهي که دارند، از تو خير اين قريه و خير اهلش و خير آنچه در آنست را مسالت مي دارم، و از شر اين محل و شر اهلش و شر آنچه در آنست به تو پناه مي برم، آنگاه فرمود: راه بيفتيد به نام خدا (1)

و از سلمة بن اکوع نقل کرده که گفت: ما با رسول خدا(ص)به سوي خيبر رفتيم شبي در حال حرکت بوديم مردي از لشکريان به عنوان شوخي به عامر بن اکوع گفت: کمي از شروورهايت(يعني از اشعارت)براي ما نمي خواني؟و عامر مردي شاعر بود شروع کرد به سرودن اين اشعار:

لا هم لو لا انت ما حجينا و لا تصدقنا و لا صلينا فاغفر فداء لک ما اقتنينا و ثبت الاقدام ان لاقينا و انزلن سکينة علينا انا اذ صيح بنا اتينا و بالصياح عولوا علينا (2)

رسول خدا(ص)پرسيد اين که شتر خود را با خواندن شعرمي راند کيست؟عرضه داشتند عامر است.فرمود: خدا رحمتش کند.عمر که آن روز اتفاقا برشتري خسته سوار بود شتري که مرتب خود را به زمين مي انداخت، عرضه داشت يا رسول الله عامر به درد ما مي خورد از اشعارش استفاده مي کنيم دعا کنيم زنده بماند.چون رسول خدا(ص)در باره هر کس که مي فرمود"خدا رحمتش کند"در جنگ کشته مي شد.
مي گويند همين که جنگ جدي شد، و دو لشکر صف آرايي کردند، مردي يهودي ازلشکر خيبر بيرون آمد و مبارز طلبيد و گفت:

ادامه »

ماه رجب ، طليعه انس
رجب، ماهي است که در آنْ بندگان و مؤمنان و ره‏پويان، خود را براي شرکت در مهماني بزرگ خداوند آماده مي‏کنند. ماهِ زدودن غبار تيرگي از روح و جان، ماهِ تمرين حضور و توجه به بيشتر به معنويات، و ماه بندگي و فرمان‏بري و در نهايتْ سرآغاز اُنس و الفتي جانانه به پروردگار هستي‏بخش است.



مقدمه
رجب، هفتمين ماه سال قمري است که در اسلام به آن اهميت ويژه‏اي داده شده و در شمار ماه‏هاي پرفضيلتْ و يکي از چهارماه برخوردار از حرمت و قداست ويژه است. رجب، ماهي
است که در آنْ بندگان و مؤمنان و ره‏پويان، خود را براي شرکت در مهماني بزرگ خداوند آماده مي‏کنند. ماهِ زدودن غبار تيرگي از روح و جان، ماهِ تمرين حضور و توجه به بيشتر به
معنويات، و ماه بندگي و فرمان‏بري و در نهايتْ سرآغاز اُنس و الفتي جانانه به پروردگار هستي‏بخش است.

سلام بر ماه رجب
سلام بر ماه رجب، ماه پيوند بندگان با معبود مهربان، ماه بارش باران مهر و محبت الهي، ماه رسيدن به سر منزل مقصود، و ماه اُنس شب زنده‏دارانِ هميشه بيدار با محبوب و معبود بي‏همتا.
سلام بر هلال رجب که آمدنش مژده پايان اندوه است و بدر آنْ يادآور تولد ماه تمام، امامِ هُمام و حيدر کرّار و پايانشْ نويد رهايي بشر از جهل و ناداني، شکوفايي اخلاق انساني، بعثت آن بزرگْ مردِ تاريخ براي هميشه زمان.
سلام بر بهار مناجات و بندگي. سلام بر نجواي شبانه اهالي رجب. سلام بر شب‏هاي رجب که پذيراي زاهدان است و سلام بر روزهايش که ميزبان عاشقان وصال الهي است و سلام بر لحظه لحظه رجب که شاهد ذکرِ ذاکران است.

اهالي رجب
اهالي رجب، مردان و زنان با ايماني‏اند که آرزويي جز وصال يار ندارند و اشتياقي غير از ديدارْ در آن‏ها نيست. ذکرشان اللّه‏، کارشان لِلّه و هدفشان کسب خشنودي پروردگار است. «رجبيّون» قصدي جز رضوان الهي ندارند.
بهشتِ آنان توجه محبوب است و دوزخشانْ حرمان ياد او. آن‏گاه که يارشان به اشک شوقي آن‏ها را مي‏نوازد، برايشان از آن‏چه در دنياست بهتر
و خوش‏گوارتر است. هر کس توشه‏اي از سفره رجب برمي‏دارد و در خانه تکاني آن، همه مي‏کوشند تا غباري بر گرد جان باقي نگذارند.
عقده دل وانما، ماه رجب مي‏رسد
هلهله کن عاکفا، ماه طرب مي‏رسد
آفتاب رجب، گرمي‏بخش دل‏هاي اهالي آن است و مهتابشْ نوازش‏دهنده ديدگان نجواکنندگان و ستاره‏هاي آن، آيات تفکر و تأمل انديشمندان است.

رجب در قرآن
خداوند در آيه 36 سوره توبه مي‏فرمايد: «به درستي که تعداد ماه‏ها نزد خداوند و در کتاب تکوين او از همان روزي که آسمان‏ها و زمين را آفريد، دوازده ماه است که چهار ماه آن، ماه حرام مي‏باشد» طبق بيان روايات، يکي از چهار ماه حرام، ماه رجب است که بر خلاف سه ماهِ

ذي قعده، ذي حجّه و محرّم که به دنبال هم آمده‏اند، اين ماه به تنهايي و جداي از آن‏ها واقع شده است.
منظور از حرام بودن چهار ماه، اين است که مردم در اين ماه‏ها، از جنگيدن با يکديگر دست بکشند و امنيت عمومي همه جا حکم‏فرما شود تا مردمان به زندگي خود و فراهم آوردن وسايل آسايش و سعادت خويش برسند و به عبادت و طاعت خود بپردازند.

فلسفه ماه‏هاي حرام
ماه رجب، يکي از چهار ماه حرام است که در آنْ از جنگ و خون‏ريزي نهي شده است. تحريم جنگ در اين چهار ماه، يکي از راه‏هاي پايان دادن به جنگ‏هاي طولاني و وسيله‏اي براي دعوت به صلح و آرامش بود؛ زيرا هنگامي که جنگ‏جويان چهار ماه از سال اسلحه را بر زمين گذاشته و صداي چکاچک شمشيرها خاموش گردد و مجالي براي تفکر و انديشه به وجود آيد، احتمال پايان يافتن جنگ بسيار زياد است. اسلام در هر سال براي پيروان خود يک آتش‏بس چهارماهه اعلام مي‏دارد که اينْ خود نشانه روح صلح‏طلبي اسلام است. البته اگر دشمن بخواهد از اين قانون اسلامي سوء استفاده کند و حريم ماه‏هاي حرام را بشکند، اجازه مقابله به مثل به مسلمانان داده شده است.

رجب در کلامِ پيامبر خاتم صلي‏الله‏عليه‏و‏آله
رجب، ماهي است که پيامبر اسلام (صلي‏الله‏عليه‏و‏آله و سلّم) در آن مأمور شد تا خوبي‏ها را تکميل کرده و انسانِ متحيّرِ سرگردان را منزل بنماياند و آييني آورد که براي هميشه تاريخ، انسان‏ها را راهنما باشد. مبعوثِ رجب، درباره فضيلت‏هاي آن مي‏فرمايد: «رجب، ماهِ نزول رحمت الهي است و خداوند در اين ماه، رحمت خود را بر بندگان خويش فرو مي‏ريزد».
و در کلام زيباي ديگر مي‏فرمايد: «در بهشت قصري است که غير از روزه‏داران ماه رجب؛ کسي وارد آن نمي‏شود». و بدين ترتيب، حضرت لزوم توجه بيش‏تر به اين ماه و تفاوت قائل شدن بين رجب و ساير ماه‏ها را متذکر مي‏شود و بر پيروان ايشان است که اين ماه را، چونان فرصتي طلايي غنيمت بشمارند و در حفظ حرمت و بهره‏مندي از آن کوشا باشند.

رويدادهاي ماه رجب
حوادث تاريخي و مذهبي بسياري در ماه رجب روي داده است که در زير به آن اشاره مي‌شود:
1.روز اول: ولادت حضرت امام محمد باقر عليه السلام در سال 57 هـ.ق ؛

2.روز سوم: شهادت امام علي النقي (هادي) عليه السلام در سال 254 ؛

3. اولين شب جمعه: ليلة الرغائب ؛

4. روز دهم: ولادت امام محمد تقي (جواد الائمه) عليه السلام در سال 195؛

5. روز سيزدهم: ميلاد اميرالمؤمنين علي (ع) در کعبه؛

6. روز هجدهم: وفات ابراهيم فرزند پيامبر اکرم (ص) در سال دهم هجري ؛

7. روز بيست و پنجم: شهادت امام موسي بن جعفر عليه السلام در سال 182 ؛

8. روز بيست و هفتم: مبعث پيامبر گرامي (ص)؛

اعمال ماه رجب
ماه رجب، از جمله ايام مورد عنايات خداوند متعال است که در فضيلت آنها روايات بسياري وارد شده است
وجود روايات و احاديث بسيار در بيان عظمت و شرافت ماه مبارک رجب، آن را جزو ايام خاص براي انجام اعمال و عبادات مخصوص به خود قرار داده است.
1 ـ روزه گرفتن
امام صادق (ع) فرمود: «وقتى که حضرت نوح عليه‏السلام سوار بر کشتى شد، اوّلين روز از ماهِ رجب بود، به همراهانش دستور داد که اين روز را روزه بگيرند و سپس فرمود: روزه‏ى اين روز تا سال آينده، روزه‏گير را از آتش دور مى‏کند و فردى که هفت روز از اين ماه را روزه بگيرد درهاى عذاب به روى او بسته مى‏شود.»
و پيامبر اکرم صلى‏الله‏عليه‏و‏آله درباره‏ى روزه‏ى اين ماه فرموده است: «آن که يک روز اين ماه را روزه بدارد، از ناراحتى قيامت ايمن خواهد بود.»
از حضرت موسى بن جعفر (عليهماالسلام) روايت شده است که: «هر کس يک روز از ماه رجب را روزه بگيرد، آتش جهنم يک سال، از او دور شود و هر کس سه روز از آن را روزه بگيرد بهشت بر او واجب مي‌گردد» و همچنين فرمود که: «رجب نام نهرى است در بهشت که از شير سفيدتر و از عسل شيرين‌تر است. هر کس يک روز از رجب را روزه بگيرد، البته از آن نهر بياشامد».
خوب است سه روز از اين ماه را که پنجشنبه و جمعه و شنبه باشد روزه گرفته شود. زيرا که روايت شده هر کس در يکى از ماه‌هاى حرام، اين سه روز را روزه بدارد حق تعالى براى او ثواب نهصد سال عبادت بنويسد.
علامه‏ى مجلسى در مورد ثواب روزه‏ى ايام ماه رجب و به تعدادِ روزهايى که مؤمنين در اين ماه روزه مى‏گيرند، ثمراتِ قابل توجّهى را برشمرده است که بيان آن‏ها مفصل است.
از سالم روايت شده است که گفت: در اواخر ماه رجب که چند روز از آن مانده بود، خدمت امام صادق(ع) رسيدم. وقتي نظر مبارک آن حضرت بر من افتاد فرمود: «آيا در اين ماه روزه گرفته‌اى؟» گفتم: «نه والله اى فرزند رسول خدا». فرمود: «آنقدر ثواب از تو فوت شده است که قدر آن را به غير از خدا کسى نمى‌داند. بدرستى که اين ماهى است که خدا آن را بر ماه‌هاى ديگر فضيلت داده و حرمت آن را عظيم نموده و گرامي داشتن روزه دار را در اين ماه بر خود واجب گردانيده است». پس گفتم: «يابن رسول الله اگر در باقيمانده اين ماه روزه بدارم آيا به بعضى از ثواب

روزه‌داران آن نائل مى‌گردم؟» فرمود: «اى سالم! هر کس يک روز از آخر اين ماه را روزه بدارد خدا او را ايمن گرداند از شدت سکرات مرگ و از هول بعد از مرگ و از عذاب قبر و هر کس دو روز از آخر اين ماه را روزه بگيرد از صراط به آسانى بگذرد و هر کس سه روز از آخر اين ماه را روزه بگيرد ايمن گردد از ترس بزرگ روز قيامت و از شدت‌ها و هول‌هاى آن روز و برات بيزارى از آتش جهنم به او عطا کنند».
2 ـ صدقه دادن
صدقه دادن به مساکين به اندازه‏ى يک مُدْ طعام توسط کسانى که وسعت مالى دارند، کسانى که توانايى مالى ندارند هر مقدار از تسبيحات و اذکار را مى‏توانند بخوانند.
3 ـ دعا خواندن
از جمله خواندن اين دعا که حضرت امام صادق (ع) به «معلى بن خنيس» تعليم داد که بعد از نماز صبح و عشا بخواند: «يا من ارجوه لکلّ خير و امَن سخطه عند کل شرّ، يامن يعطى الکثير بالقليل، يا من يعطى من سأله، يا من يعطى من لم يسئله و من لم يعرفه تحنّنا منه و رحمة اعطنى بمسئلتى ايّاک جميع خيرالدّنيا و جميع خير الآخرة واصرف عنّى بمسئلتى ايّاک جميع شرّ الدّنيا و شرّ الآخرة فانّه غير منقوصما اعطيت و زدنى من فضلک يا کريم يا ذاالجلال و الاکرام، يا ذاالنعماء والجود، يا ذالمنّ و الطَّول، حرّم شيبتى على النّار.»
مستحب است که در تمام ايام ماه رجب دعاي ذيل را که از امام زين العابدين(ع) روايت شده خوانده شود: «"يَا مَنْ يَمْلِکُ حَوَائِجَ السَّائِلِينَ وَ يَعْلَمُ ضَمِيرَ الصَّامِتِينَ لِکُلِّ مَسْأَلَةٍ مِنْکَ سَمْعٌ حَاضِرٌ وَ جَوَابٌ عَتِيدٌ اللَّهُمَّ وَ مَوَاعِيدُکَ الصَّادِقَةُ وَ أَيَادِيکَ الْفَاضِلَةُ وَ رَحْمَتُکَ الْوَاسِعَةُ فَأَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّىَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَقْضِىَ حَوَائِجى لِلدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ إِنَّکَ عَلَى کُلِّ شَىْ‌ءٍ قَدِيرٌ ».
همچنين دعايي را که از امام صادق(عليه السلام) روايت شده، خوانده شود: «خَابَ الْوَافِدُونَ عَلَى غَيْرِکَ وَ خَسِرَ الْمُتَعَرِّضُونَ إِلا لَکَ وَ ضَاعَ الْمُلِمُّونَ إِلا بِکَ وَ أَجْدَبَ الْمُنْتَجِعُونَ إِلا مَنِ انْتَجَعَ فَضْلَکَ بَابُکَ مَفْتُوحٌ لِلرَّاغِبِينَ وَ خَيْرُکَ مَبْذُولٌ لِلطَّالِبِينَ وَ فَضْلُکَ مُبَاحٌ لِلسَّائِلِينَ وَ نَيْلُکَ مُتَاحٌ لِلْآمِلِينَ وَ رِزْقُکَ مَبْسُوطٌ لِمَنْ عَصَاکَ وَ حِلْمُکَ مُعْتَرِضٌ لِمَنْ نَاوَاکَ عَادَتُکَ الْإِحْسَانُ إِلَى الْمُسِيئِينَ وَ سَبِيلُکَ الْإِبْقَاءُ عَلَى الْمُعْتَدِينَ اللَّهُمَّ فَاهْدِنِى هُدَى الْمُهْتَدِينَ وَ ارْزُقْنِى اجْتِهَادَ الْمُجْتَهِدِينَ وَلا تَجْعَلْنِى مِنَ الْغَافِلِينَ الْمُبْعَدِينَ وَ اغْفِرْ لِى يَوْمَ الدِّينِ».
نيز از امام صادق (ع) روايت شده که در ماه رجب اين خوانده شود: «اللَّهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُکَ صَبْرَ الشَّاکِرِينَ لَکَ وَ عَمَلَ الْخَائِفِينَ مِنْکَ وَ يَقِينَ الْعَابِدِينَ لَکَ اللَّهُمَّ أَنْتَ الْعَلِىُّ الْعَظِيمُ وَ أَنَا عَبْدُکَ الْبَائِسُ الْفَقِيرُ أَنْتَ الْغَنِىُّ الْحَمِيدُ وَ أَنَا الْعَبْدُ الذَّلِيلُ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ امْنُنْبِغِنَاکَ عَلَى فَقْرِى وَ بِحِلْمِکَ عَلَى جَهْلِى وَ بِقُوَّتِکَ عَلَى ضَعْفِى يَا قَوِىُّ يَا عَزِيزُ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الْأَوْصِيَاءِ الْمَرْضِيِّينَ وَ اکْفِنِى مَا أَهَمَّنِى مِنْ أَمْرِ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ.»
همچنين است خواندن دعاى مخصوص اين ماه، هر روز.
4 ـ زيارت امام حسين عليه السلام
از امام جعفر صادق(ع) روايت شده است که: هر کس امام حسين (ع) را در روز اول رجب زيارت کند، خداوند او را بيامرزد. البته قابل ذکر است که زيارت از راه دور هم مورد قبول است؛ ان شاء الله.
5 ـ زيارت ثامن الحجج حضرت على بن موسى الرضا عليهماالسلام
6 ـ انجام عمره
به جاي آورن عمل عمره (يا به قول معروف حج عمره) در اين ماه بسيار تأکيد شده است.
7 ـ تکرار استغفار و اذکار
ــ هزار بار «لا اله الاّ اللّه» ؛ از نبي مکرم (ص) روايت است: کسى که در ماه رجب هزار مرتبه “لا إِلَهَ إِلا اللهُ” بگويد خداوند عز و جل براى او صد هزار حسنه عطا کند و براى او صد شهر در بهشت بنا فرمايد.
ــ صد بار «استغفراللّه الذى لا اله الاّ هو وحده لاشريک له و اتوب اليه» ؛ از حضرت رسول اکرم(صلى الله عليه و آله) روايت شده که: هر کس در ماه رجب صد مرتبه بگويد: «أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ الَّذِى لا إِلَهَ إِلا هُوَ وَحْدَهُ لا شَرِيکَ لَهُ وَ أَتُوبُ إِلَيْهِ» و آن را به صدقه ختم فرمايد حق تعالى براى او به رحمت و مغفرت و کسى که چهار صد مرتبه بگويد بنويسد براى او اجر صد شهيد عطا فرمايد.
ــ هزار مرتبه «استغفراللّه ذالجلال والاکرام من جميع الذّنوب و الآثام» ؛
ــ روايت است کسى که در رجب در صبح هفتاد مرتبه و در شب نيز هفتاد مرتبه بگويد: “أَسْتَغْفِرُ اللهَ وَ أَتُوبُ إِلَيْهِ” و پس از اتمام ذکر، دست‌ها را بلند کند و بگويد: “اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِى وَ تُبْ عَلَىَّ” اگر در ماه رجب بميرد خدا از او راضى باشد و به برکت ماه رجب، آتش او را مس نکند.
ــ از امام صادق(ع) روايت است که حضرت رسول اکرم(ص) فرمود : «ماه رجب، ماه استغفار امت من است. پس در اين ماه بسيار طلب آمرزش کنيد که خدا آمرزنده و مهربان است؛ و رجب را “أصب” مى‌گويند زيرا که رحمت خدا در اين ماه بر امت من بسيار ريخته مى‌شود پس بسيار بگوئيد: أَسْتَغْفِرُ اللهَ وَ أَسْأَلُهُ التَّوْبَةَ.».
ــ ابن بابويه روايت کرده است که اگر شخصي قادر بر آن نباشد هر روز صد مرتبه اين تسبيحات را بخواند تا ثواب روزه آن را دريابد: سُبْحَانَ الإله ِ الْجَلِيل ؛ سُبْحَانَ مَنْ لا يَنْبَغِى التَّسْبِيحُ إِلا لَهُ سُبْحَانَ الْأَعَزِّ الْأَکْرَمِ سُبْحَانَ مَنْ لَبِسَ الْعِزََّ وَ هُوَ لَهُ أَهْلٌ .
8 ـ نماز
ــ در هر شب ماه رجب، دو رکعت نماز بدين ترتيب خوانده شود:
الف) در هر رکعت بعد از حمد، سه مرتبه سوره‏ى کافرون و يک مرتبه سوره‏ى اخلاص.
ب) پس از نماز اين دعا خوانده شود: «لا اله الاّ اللّه وحده لاشريک له، لهُ الملک و له الحمد، يحيى و يميت و هو حىّ لايموت بيده الخير و هو على کل شى‏ءٍ قدير و اليه المصير ولاحول
ولا قوّة الاّ باللّه العلى العظيم. اللّهمّ صلّ على محمد النبىّ الاُمىّ و آله» و سپس حاجت خود را از خداى سبحان طلب کند.».
ــ سيد بن طاووس از حضرت رسول اکرم(ص) روايت کرده که: هر کس در روز جمعه ماه رجب، مابين نماز ظهر و عصر، چهار رکعت نماز بگزارد و در هر رکعت حمد يک مرتبه و آية الکرسى هفت مرتبه و قل هو الله أحد پنج مرتبه بخواند،
و  سپس ده مرتبه بگويد: «أَسْتَغْفِرُ اللهَ الَّذِى لا إِلَهَ إِلا هُوَ وَ أَسْأَلُهُ التَّوْبَةَ» حق تعالى براى او از روزى که اين نماز را گزارده تا
روزى که بميرد هر روز هزار حسنه به او عطا فرمايد، و او را به هر آيه‌اي که خوانده شهرى در بهشت از ياقوت سرخ و به هر حرفى قصرى در بهشت از دُرّ سفيد دهد و تزويج فرمايد او را حورالعين و از او راضى شود.
ــ از حضرت رسول اکرم(ص) روايت شده است که: هر کس در يک شب از شب‌هاى ماه رجب ده رکعت نماز به اين نحو که در هر رکعت حمد و قل يا ايها الکافرون يک مرتبه و توحيد سه مرتبه بخواند، خداوند گناهان او را مي‌آمرزد.
9 ـ عمل ليلة الرغائب
اولين شب جمعه‏ى ماه مبارک رجب (ليلة الرَغائب) ناميده شده است که فضائل بسيارى براى اين شب برشمرده‏اند و دستور مخصوص اين عمل، چنين است:
روز پنجشنبه را روزه بگيرد. بين نماز مغرب و عشا دوازده رکعت نماز دو رکعتى بدين ترتيب بخواند:
الف ـ در هر رکعت بعد از حمد، سه مرتبه سوره‏ى قدر و دوازده مرتبه سوره‏ى اخلاص.
ب ـ بعد از هر نماز بگويد: «اللّهم صلّ على محمد النبّى الاُمّى و على آله».
ج ـ آن گاه سجده کند و 70 مرتبه بگويد: «سبّوحٌ، قُدّوسٌ، رب الملائکة والرّوح» سپس از سجده برخيزد و بگويد: «ربّ اغفر وارحم و تجاوز عمّا تعلم انّک انت العلى العظيم».
د ـ بار ديگر به سجده رود و 70 بار بگويد: «سبّوح، قدّوس، ربُّ الملائکة والروح» و در پايان حوائج خود را درخواست کند.
10 ـ خواندن سوره توحيد
سيد بن طاووس در اقبال از حضرت رسول اکرم(ص) فضيلت بسياري براى خواندن سوره قل هو الله أحد نقل کرده است که ده هزار مرتبه يا هزار مرتبه يا صد مرتبه در اين ماه تلاوت شود. و نيز روايت کرده که هر کس در روز جمعه ماه رجب صد مرتبه سوره قل هو الله أحد را بخواند براى او در قيامت نورى شود که او را به بهشت بکش .

مالک اشتر

مالک بن حارث عبد يغوث نخعي، معروف به مالک اشتر، از فرماندهان نظامي و بزرگ و از دلاوران شجاع و ياران و اصحاب خاص اميرالمؤمنين علي عليه السلام. او مردي بسيارقوي و از رهبران و بزرگان شيعه است و بسيار عالم و زاهد و عاقل و زندگي با فقر و درويشي داشت. بر قوم خود رياست داشت و با جماعت کوفي براي مطالبه حقوق خودشان، به نزد خليفه سوم(عثمان) رفت. سعيدبن عاص والي عثمان در کوفه، به دستور عثمان و در ادامه سياست تبعيدي که عثمان آن را دنبال مي کرد، مالک را به همراه 9 نفر ديگر به شام تبعيد و بعد به کوفه برگرداند و مجددا به حمص تبعيد نمود. مالک اشتر مردم را براي بيعت با حضرت علي عليه السلام رهبري کرد.

در جنگ جمل و جنگ صفين، امام را همراهي کرد، رشادت ها و جانفشاني هاي او در اين جنگها در تاريخ ثبت است. در صفين اهل شام را درهم کوبيد تا آنکه جنگ را به سمت معاويه رساند و پيش از آنکه سپاهيان، فريب قرآن بر سر نيزه کردن را بخورند و امام علي عليه السلام مجبور شود که تن به حکميت بدهد، پيروزي را نزديک کرده بود. وي در جنگها با کفار شرکت مي کرد و در واقعه يرموک حاضر بود و چشمش در آن حادثه پاره شد و به همين علت به او اشتر به عربي کسي که پلک چشمش برگشته باشد، مي گفتند. مالک فرماندار نصيبين در نزديکي جزيره از طرف امام علي عليه السلام بود که جنگي را بر ضد متمردين از اصحاب معاويه به فرماندهي ضحاک، در شمال رهبري کرد.

مهمترين واقعه زندگي مالک اشتر در سال 38 هـ ق بود که اميرالمؤمنين علي عليه السلام او را به حکومت مصر منصوب کرد و فرستاد تا فتنه اي به کمک معاويه بر ضد محمدبن ابي بکر بپا شده بود، خاموش کند. پيش از آنکه به مصر رود آن حضرت براي اهل مصر کاغذي نوشت که بعضي از مفاد آن چنين بود: بنده اي از بندگان خدا را به سوي شما فرستادم که در زمان ترس، چشمش خواب ندارد و در هنگام خطر، از دشمن نمي ترسد. او مالک پسر حارث از طايفه مذحج است. پس گفته هاي او را بشنويد و به فرمان او که مطابق حق باشد گردن نهيد. اکنون با همه نيازي که به او دارم، او را نزد شما فرستادم که خيرخواه شماست.

علي(عليه السلام) زماني که او را به حکومت مصر منصوب کرد نامه اي براي او نوشت که مشتمل بر لطائف و محاسن بسيار و پند و حکمت زياد است. اين منشور حکومتي و عهدنامه که حضرت به مالک عطا نمود، از نفيس ترين و ارزنده ترين مطلب حکمراني و حکومت داري و مردم داري است که بسيار معروف و بارها آن ترجمه شده و در نهج البلاغه آمده است. بنا به نقل تاريخ، چون اين خبر به معاويه رسيد پيغام داد براي يکي از مالکان روستاهاي بين راه مصر، که مالک اشتر را مسموم کن تا من خراج بيست سال را از تو نگيرم. وقتي مالک به آنجا رسيد، دهقان که فهميده بود او عسل را زياد دوست دارد، مقداري عسل مسموم براي مالک، هديه آورد و قدري هم از اوصاف و فوائد عسل، حرف زد. او شربتي از آن عسل زهرآلود را خورد که هنوز کاملا از گلوي او پائين نرفته بود که در همان بين راه از دنيا رحلت نمود. بعضي گفته اند که شهادتش در قلزم واقع شد و نافع، غلام عثمان او را مسموم کرد.

فرمايش اميرالمؤمنين علي عليه السلام درباره مالک:
علي عليه السلام فرمود: مالک براي من چنان بود که من براي رسول خدا صلي الله عليه و آله بودم و به اصحاب خود فرمود: اي کاش در ميان شما دو نفر مثل او و بلکه يکنفر مثل او داشتم. و نيز فرمود: او مردي بود که براي ما خيرانديش و خيرخواه و براي دشمن ما تند و سرکش بود. ما از او خرسنديم و خدا از او خرسند باشد و بر پاداش او بيفزايد. و وقتي خبر شهادت مالک به حضرت علي رسيد، آنقدر اندوهناک و محزون و متأسف شد و بر منبر رفت و خطبه اي خواند و بعد از منبر به خانه رفت و بزرگان نخع به خدمت آن حضرت براي تسليت آمدند و آن حضرت متأسف بود و فرمود: خدا مالک را بيامرزد. به خدا قسم مرگ تو جهاني را محزون و غمگين و جهاني را خوشحال کرد. بر تو باد گريه کنان بگريند و آيا مانند مالک وجود دارد؟ و باز فرمود: چه بگويم در مورد مردي که حياتش اهل شام را درهم شکست و مرگش اهل عراق را نابود کرده است.

مالک اشتر از زبان پيامبرہ(صلي الله و عليه و آله و سلم):
نقل است که از او نزد پيغمبر، ذکري شد. آن حضرت فرمود: او حقيقتا مؤمن است. همچنين پيغمبر در مسير خود در تبعيدگاه ابوذر، به هنگام تجهيز و دفن ابوذر فرمود: يکي از شما در بياباني مي ميرد و گروهي از مؤمنان بر او حاضر مي شوند. از اين رو پيغمبر بر ايمان او گواهي داد.

منبع: پايگاه اطلاع رساني حج

کورحقيقي

« فقيري به در خانه بخيلي آمد، گفت: شنيده ام که تو قدري از مال خود را نذر نيازمندان کرده اي و من در نهايت فقرم ، به من چيزي بده بخيل گفت: من نذر کوران کرده ام. فقير گفت : من هم کور واقعي هستم ، زيرا اگر بينا مي بودم ، از در خانه خداوند به در خانه کسي مثل تو نمي آمدم.»

نک ، حبيب الله شريف کاشاني ، رياض الحکايات ص 128

نسرين افضل در سال ۱۳۳۸ در خانواده مذهبی در استان فارس پا به عرصه وجود نهاد و روزها و سال‌های كودكی را به عطر رأفت و عطوفت مادری نيك‌روش و به همت و اهتمام پدری مخلص و متدين با شرفی گذراند.

وی در دوران تحصيل به عنوان يكی از دانش‌آموزان پرشعور و باشعور، بر بسياری از نابسامانی‌ها در رژيم طاغوت، خردمندانه اعتراض ‌كرد، تا جايی كه مورد تعقيب نيروهای امنيتی قرار گرفت. اين شهيده، پس از پايان تحصيل در دوره دبيرستان با روحی سرشار از پيوستگی به درگاه احديت با حضور مؤثر در كميته امداد سپاه و جهاد سازندگی با خدمت به محرومان روستايی، بيشترين قرب به پروردگار را برای خود كسب می‌كرد.

شهيده افضل، در آغاز سال ۱۳۶۰ با مشورت برادر بزرگوارش شهيد «احمد افضل» با فراخوان جهادسازندگی شيراز، به همراه جمعی از خواهران متعهد به كردستان رفت و همه وقت خويش در مهاباد به مجاهدت پرداخت. وی مدتی مسئوليت تبليغات و انتشارات سپاه مهاباد را بر عهده گرفت و در عين حال، با ديگر ارگان‌ها همكاری داشت.

ادامه »